Koliko ekonomska kriza ograničava privredu, svjedoči podatak da je Agencija za posredničke, informatičke i finansijske usluge (APIF) ove godine izdala svega 18 boniteta, što je, prema riječima upućenih, dokaz više da firme nisu izlazile na nova tržišta i uspostavljale saradnju sa drugim partnerima.
Ako je suditi po podacima ove agencije, biznismeni su i prethodnih godina rijetko pristupali provjerama iako bi na taj način mogli da spriječe nastanak velikih problema, zbog kojih izgube novac te su primorani da zatvaraju firme. U prilog tome govori i podatak da je APIF lani izdao 28 boniteta, koliko je i godinu ranije.
- Boniteti su jako važni za firme koje posluju uspješno godinama i žele da prate svoje klijente. Oni daju informacije o privrednom društvu, osnovne podatke firme, poput finansijskih izvještaja koji su najbitniji u poslovanju preduzeća - kazali su u APIF-u.Dodali su da klijenti, takođe, mogu dobiti informacije o broju dana blokade računa, kao i da li je on aktivan, odnosno blokiran, ali i ocjenu poslovanja u periodu od tri godine, konkurentnost poslovnog subjekta i ocjenu finansijskog rejtinga.
- Osim toga, imamo skraćeni izvještaj BON jedan i prošireni BON dva. Izvještaj o bonitetu BON jedan košta 75 maraka, ne računajući PDV, dok je za BON dva potrebno izdvojiti 120 KM godišnje - istakli su u APIF-u.
BON jedan sadrži osnovne informacije o privrednom društvu, odnosno preduzetniku, skraćeni bilans za posljednje tri godine i stanje novčanih sredstava, dok BON dva, osim osnovnih informacija, podrazumijeva i finansijske informacije, konkurentnost privrednog subjekta i ocjenu finansijskog rejtinga.
Predsjednik Privredne komore Republike Srpske Pero Ćorić istakao je za "Glas" da smanjen broj boniteta pokazuje da ove godine domaći privrednici nisu imali novih partnera, uslovno rečeno kupaca.
- Privrednici koji su do sada radili vjerovatno sa partnerima imaju izgrađeno dobro povjerenje. Kupci i dobavljači se, očigledno, međusobno dobro poznaju i razumiju - kazao je Ćorić.
Dodao je da ljudi inače ulaze u određene poslove bez provjere, što mnoge zna da košta.
- Bilo je slučajeva da prve isporuke budu plaćene. Međutim, kada dođe do nekih značajnih iznosa, pojave se problemi u plaćanju. Dešavalo se da su neka naša preduzeća imala takva negativna iskustva sa partnerima iz Evropske unije, poput onih iz Holandije. Vrlo je teško da naša preduzeća naplate potraživanja od stranih partnera i pitanje je gdje da se u ugovorima naznači koji je sud nadležan, zbog čega je važno da prije početka saradnje znamo s kim imamo posla - rekao je Ćorić.
Partneri iz Evropske unije se, tvrdi on, više raspituju o firmama iz Srpske, nego što to one rade, naročito u ovom turbulentnom vremenu.
Prema riječima ekonomiste Zorana Pavlovića, očigledno je da je sve manje privrednika koji sarađuju sa inostranim kompanijama.
- Kod nas je praksa da ljudi ulaze u određene poslove bez provjere iako bi bonitetni podaci trebalo da budu početak bilo kakve ozbiljne finansijske saradnje između firmi. To je uslov za dobar posao u budućnosti - kazao je Pavlović.
Agencije
Pero Ćorić kaže da potvrde o bonitetu, pored APIF-a, izdaju i mnoge druge komercijalne agencije, a na informacije se čeka svega nekoliko dana.
- I Privredna komora je radila bonitete, na osnovu informacija o
prihodima i rashodima neke firme. Na osnovu tih i još mnogih drugih
podataka steknu se utisci koliko je neka kompanija stabilna i da nema
nekih rizika u narednom periodu. To dobro dođe i prilikom donošenja
strategije poslovanja sa takvim preduzećem - kazao je Ćorić.